من یه چیزی رو هنوز متوجه نشدم این‌ور اون‌‌ور تلاش میشه برای اینکه عمومی حذف نشده.

ما باید بلافاصله خودمون رو با شرایط جدید وفق بدیم، چرا چون ما چراغ راه دانش‌آموزیم.

من معلم عربی وقتی بیام بگم حذف نشده برو از تابستان عربی و … بخون آخر داستان دانش‌آموز میره میبازه.

برای مطالعه کامل مقاله "اینجا" کلیک کنید.

یکی از موضوعاتی که در عربی نظام جدید، برای دانش آموزان پایه دوازدهم مشکل ساز است، داستان مستثنی و مستثنی منه است. این مسئله که چگونه در یک جمله متوجه بشویم آیا مستثنی منه داریم یا نه؟ کدام یک مستثنی منه است. مستثنی از چه چیزی جدا می شود؟ و بسیاری از موارد دیگر مربوط به آن، ذهن دانش‌آموزان زیادی را به خود مشغول کرده است. ما در این مطلب قصد داریم به تمامی این سوالات پاسخ دهیم. و در ادامه با حل یک تست به شما نشان خواهیم داد که حل سوالات مربوط به مستثنی و مستثنی منه کار سختی نیست و لازم نیست بعنوان یک مسئله پیچیده به آن نگاه کنیم. باید بدانیم که برای حل سوالات مربوط به آن به نکات عجیب و غریب نیاز نداریم.

تعریف

برای آشنایی با مفهوم مستثنی و مستثنی منه در عربی بهتر است ابتدا با معنای لغوی آن‌ها آشنا شویم. در حالت کلی استثناء (الإستثناء در عربی)، به مفهومی گفته می‌شود که در آن یک اسم از یک حکم کلی تبعیت نمی‌کند.

برای مثال: “همه به مدرسه رفته‌اند، بجز علی.”

“به مدرسه رفتن” یک حکم کلی است. زیرا همه آن را انجام داده‌اند. بجز یک نفر، که آن یک نفر به استثناء این کار را انجام نداده است. پس در این جمله یک استثناء رخ داده است.

حال لازم است که بدانید هر استثنائی از ارکان مختلف تشکیل شده است. ارکان استثناء عبارتند از: مستثنی، مستثنی منه و ادات استثناء. در ادامه به تعریف هر کدام از این ارکان می‌پردازیم:

ادات استثناء

ادات استثناء به کلماتی با معانی “به غیر از”، “بجز”، “سوا”، “سوای”، “غیر”، “جز” می‌گویند. در زبان عربی ادات استثناء شامل کلمات “الّا”، “غَیر”، “سِوی”، “خَلا”، “عَدا”، و “حاشا” می‌شود. در مثالی که پیش از این آوردیم، “بجز” ادات استثناء می‌باشد. ادات استثناء در جمله حتما بیان می‌شود و قابل حذف نیست.)در کتاب های شما فقط «الّا» آمده است.)

مستثنی

برای خواندن ادامه مقاله کلیک کنید.

همیشه برای بسیاری از دانش‌آموزان سؤال بوده که آیا اعداد هم مثل باقی اسم‌ها نقش می‌گیرند؟ یا عددها چگونه نقش می پذیرند؟ این بار در آکادمی‌عربی استاد ترابی این موضوع را باهم بررسی می‌کینم، پس با همراه باشید و تست به تست عربی را یاد بگیرید. در ادامه شما می‌توانید ویدئو مربوط به نقش پذیری اعداد را در جمله ها در تست های کنکور را مشاهده نمائید.

لازم است بدانید که اعدا نیز مانند سایر اسم ها نقش می پذیرند.

برای بهتر متوجه شدن این موضوع به یکی از مهم‌ترین تست‌های کنکوری زیر توجه کنید:

مثال:

 عیّن العدد فاعلاً:

۱)حینما سئل النّاجح الأوّل عن سرّ نجاحه أجاب أنّه کان یطالع کلّ یوم ثمانی ساعات علی الأقلّ!

۲)إنّ هذا اللّاعب الشهیر الذی حصل علی جائزة کبیرة،کان قد اشترک فی عشرین مسابقةَ!

۳)کان الخطیب یلقی کلامه و ثلاثة عشر طالباً کانوا یستمعون إلیه!

۴)اجتمع ثلاثة معلّمین لیتباحثوا عن سبب رکود الطّلبة فی بعض الدروس!

در این تست از ما خواسته شده عددی را مشخص کنیم که نقش فاعل داشته باشد .

ابتدا در هر گزینه ، عدد را پیدا کنید و سپس به بررسی نقش آن بپردازید :

در گزینه ۱ کلمه « الاوّل» عدد است ولی چون بعد از « الناجح » آمده است نقش صفت دارد و فاعل نیست، دقت کنید که فاعل معمولا نزدیک ترین اسم به فعل جمله می باشد و در این جمله،« الناجح» نقش فاعل دارد ، در این جمله عدد دیگری ( ثمانی) وجود دارد که با بررسی نقش آن از طریق ترجمه متوجه می شویم ، این عدد هم نقش فاعل ندارد . ترجمه: هنگامی که از برنده اول درباره راز موفقیتش سوال شد جواب داد که او هر روز حداقل ۸ ساعت مطالعه می‌کرده است.

در گزینه ۲ کلمه « عشرین » چون بعد از حرف جر (فی) آمده به راحتی مشخص می شود که نقش مجرور به حرف جر دارد و فاعل نیست.

در گزینه ۳ عدد « ثلاثة عشر» بعد از واو آمده و در حقیقت ابتدای جمله دوم به حساب می آید و به همین دلیل نقش مبتدا دارد نه فاعل.

تذکر : فاعل هیچ گاه قبل از فعل نمی آید.

در گزینه ۴ : بلافاصله بعد از فعل « اجتمع » عدد « ثلاثة » آمده که نقش فاعل دارد و عدد دیگری در این گزینه نیامده که در نتیجه همین گزینه جواب تست است.

نکته کلیدی(خارج از تست):

حتما می دانید که فعل و فاعل باید از نظر جنسیت مطابقت کنند ولی در گزینه ۴  کلمه «ثلاثة» مؤنث می‌باشد ولی فعل «اجتمع» مذکر است، فعل و فاعل باهم مطابقت ندارند ظاهرا.

در واقع عدد و معدود همواره از نظر جنس با هم مطابقت می کنند جز زمانی که فاعل شما یکی از اعداد سه تا ده باشد، برای اینکه در این اعداد ،جنسیت عدد برعکس معدود می‌آید. برای همین جنسیت فعل جمله با معدود تعیین می‌شود نه با عدد.

در سایر عددها فعل و عدد و معدود با هم مطابقت دارند ولی در عدد های اصلی ( ۳ تا ۱۰) جنسیت فعل جمله بر اساس معدود تعیین می شود نه عدد.

برای دیدن ویدئو مربوط به این مقاله کلیک کنید.

ما هوالصحیح لتکمیل الفراغ لیکون الخبر الجملة الفعلیة «هؤلاءِ………یُؤدّبنَ الأولاد صغاراً.»

۱)مَن                   ۲)معلّمات

۳)الأُمّهات             ۴)هنَّ اللّاتی

در این تست از ما خواسته شده جای خالی را طوری پر کنیم که کلمه‌ای که در جای خالی قرار می‌گیرد، نقش خبر نداشته باشد و جمله فعلیه (فعل) بعدش نقش خبر بگیرد (یودبن خبر باشد)، برای حل این تست لازم است به نکته زیر توجه کنید:

نکته: هؤلاءِ اسم اشاره است و کلمه بعد از اسم اشاره اگر «ال»داشته باشد خبر نیست و امّا اگر کلمه بعد اسم اشاره «ال» داشته باشد خبر است.

پس با توجه به این نکته باید به دنبال کلمه‌ای باشیم که دارای ال باشد و نتواند نقش خبر بگیرد تا بتوانیم جمله فعلیه (فعل) بعدش را به عنوان خبر انتخاب کنیم.

در گزینه‌ی ۳ چون اسم الامهات دارای ال است اگر در جای خالی قرار گیرد، طبق نکته‌ی گفته شده، نقش خبر ندارد و جمله فعلیه بعدش خبر می‌شود ولی اگر گزینه‌های دیگر را در جای خالی قرار دهیم نقش خبر می‌گیرند و جمله فعلیه خبر نمی‌شود.

لازم به ذکر است که اسم ال دار بعد از اسم اشاره در صورتی که یک اسم مشتق باشد نقش صفت برای اسم اشاره دارد و اگر اسم ال دار بعد از اسم اشاره، جامد باشد نقش عطف بیان برای اسم اشاره دارد که در عربی نظام جدید درباره نقش اسم ال دار بعد از اسم اشاره صحبتی نشده، بنابراین همین که بدانید کلمه ال دار بعد از اسم اشاره نقش خبر ندارد کفایت می‌کند.

نکته جالب دیگری که در این تست وجود دارد این است که اگر گزینه ۱ یعنی اسم موصول (من) در جای خالی نقش خبر داشته باشد، جمله فعلیه بعدش جمله صله خواهد بود و باید بدانید که جمله صله در زبان عربی نقش به حساب نمی آید.

در گزینه ۴ نیز به خاطر قرار گرفتن فعل بعد از اسم موصول (اللاتی) همین اتفاق رخ می‌دهد.

نکته دیگری که در مورد اسم اشاره جالب است بدانید این است که دو اسم اشاره « هولاء» و «اولئک» برای مذکر و مونث به شکل یکسان استفاده می‌شوند، بنابراین هولاء مومنات یا هولاء مومنین // اولئک مومنات یا اولئک مومنین همگی درست می‌باشد ولی اگر بخواهید اسم اشاره برای مفرد یا مثنی استفاده کنید، این اسم‌های اشاره براساس جنسیت متفاوت می‌باشد.

مثلا برای مذکر از ( هذا – ذلک ) و برای مونث از ( هذه – تلک ) استفاده می شود.

برای مشاهده ویدئو مربوط به این مقاله کلیک کنید.

هدف کتاب عربی هشتم «تقويت متن خوانی» و «فهم متن» است. متون و عبارات در حد آموخته های دانش آموز است.

برای خواندن ادامه مقاله کلیک کنید.

موضوع عدد و معدود جزء موضوعاتی است که در نظام جدید خیلی مورد تأکید قرار گرفته است. برای مطالعه نحوه خواندن عربی در کنکور نظام جدید بر روی آن کلیک کنید.  یکی از اصلی ترین مشکلات دانش آموزان رابطه عدد و معدود و نحوه مطابقت یا عدم مطابقت آنهاست .پس این بار با هم در آکادمی عربی استاد ترابی این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهیم، با ما همراه باشید و تست به تست عربی را یاد بگیرید. در ادامه شما می‌توانید ویدئو مربوط به تست موضوع عدد و معدود در کنکور را مشاهده نمائید.

برای یاد گیری بهتر این موضوع به تست کنکوری عالی زیر توجه کنید:

مثال:

عیّن الصحیح عن  العدد:

۱)دعانا أحد الزّملاء لحفل تکریم اثناعَشَر عالماً!

۲)کانت یدان اثنان فی جسم الموجود العجیب!

۳)طرح المعلّمون خمسة أسئلة لیجیب عنها التلامیذ!

۴)کان ثلاثةٌ أطفال تتجوّل فی الشوارع!

در این تست از ما خواسته شده (کدام در مورد عدد صحیح است) در این موارد یا منظور رابطه عدد و معدود است و یا بررسی اینکه عدد اصلی یا ترتیبی برای جمله مناسب است.(برای اینکه بفهمید عدد ترتیبی برای جمله مناسب است یا اصلی حتما به ترجمه جمله توجه کنید .)

در گزینه ۱ کلمه إثنا عشر عدد است (أحد با اینکه معنی یکی می دهد ولی عدد نیست )

ابتدا به ترجمه جمله توجه کنیم تا ببینیم عدد اصلی مناسب است یا ترتیبی ( یکی از همشاگردی ها برای جشن گرامیداشت ۱۲ دانشمند ما را دعوت کرد .)با توجه به ترجمه عدد اصلی صحیح است ، ایننک به بررسی رابطه عدد و معدود می پپردازیم ، در اعداد ۱۱ تا ۹۹ ، ابتدا عدد و سپس معدود می آید و معدود همواره مفرد و منصوب است که این موارد همگی رعایت شده است و فقط یک مشکل دارد که مربوط به شکل استتفاده از عدد ۱۲ می باشد، و با توجه به اینکه عدد ۱۲ در اینجا نقش مضاف الیه دارد باید به صورت اثنی عشر بیاید.

نکته: «اثناعَشَر» زمانی استفاده می شود که عدد دوازده یک نقش مبتدا دارد یا نقش فاعل داشته باشد و یا به طور کلی حالت مرفوعی باشد، اگر عدد دوازده نقش منصوبی یا مجروری  مثل:مفعول – مجرور‌به‌ حرف‌جر- مضاف‌الیه داشته باشد (باید از شکل دیگر آن استفاده شود یعنی «اثنی عَشَر» ) (تفاوت در «ا» و «ی» است)

در گزینه ۲ عدد اصلی ۲ آمده و می دانیم اعداد اصلی ۱ و ۲ از همه نظر با معدودشان مطابقت می کنند و چون ید مونث است ، باید عدد هم به صورت مونث باشد یعنی اثنتان صحیح است.

نکته:یدان ـــــ (ید جز اعضای زوج بد است، اعضای زوج و دوتایی بدن مؤنث هستند)

در گزینه ۳ ابتدا باید با توجه به ترجمه مطمئن شویم که عدد اصلی صحیح است (معلم ها ۵ سوال طرح کردن تا دانش آموزان به آنها جواب بدهند) که می بینیم با توجه به ترجمه مشکلی در کاربرد عدد اصلی وجود  ندارد اما در مرحله بعدی با توجه به اینکه معدود برای اعداد ۳ تا ۱۰ به صورت جمع و مجرور و مخالف جنس عدد است باید به مفرد اسئلة توجه کنیم (سوال) که مفرد این کلمه مذکر است و عدد به صورت مونث آمده است و در نتیجه این گزینه کاملا صحیح و جواب تست می باشد.

نکته: در اعداد سه تا ده جنس عدد و معدود باید برعکس هم باشد. امّا «اسئلة        جمع مکسرکلمه سؤال است و جنس(مذکر)» ‌

در گزینه ۴ تنوین گرفتن عدد کاملا غلط است.

نکته:یادتان باشد که اعداد فقط زمانی تنوین می‌گیرند و می‌توانند بگیرند که تنها بیایند، پس هر عددی که با معدود بیاید و دارای تنوین باشد اشتباه است.

برای مشاهده ویدئو مربوط به مقاله کلیک کنید.

این روزها دانش‌‌آموزان و کنکوری‌های زیادی بدنبال روشی برای تشخیص جمله اسمیه و فعلیه هستند. از این رو تصمیم گرفتیم در آکادمی عربی برای آموزش این موضوع مطلبی را در اختیار کاربران عزیز آکادمی عربی استاد ترابی قرار دهیم. و در ادامه در یک ویدیو به حل یک تست مرتبط با موضوع جمله‌های فعلیه و اسمیه در کنکور خواهیم پرداخت.

روش تشخیص جمله فعلیه و اسمیه

با شنیدن جمله اسمیه و جمله فعلیه، اولین تعریفی که به ذهنمان میرسد این است که جمله اسمیه یعنی جمله ای که با اسم شروع شود و جمله فعلیه یعنی جمله‌ای که با فعل شروع می‌شود. اما بهتر است بدانید همیشه هم به این شکل نیست که هر جمله ای دقیقا با اسم یا دقیقا با فعل شروع شود. ممکن است یک جمله با جارومجرور، قید زمان و مکان و …. شروع شده باشد، در اینصورت چگونه باید نوع جمله راتشخیص دهیم؟!

روش تشخیص فعلیه بودن یا اسمیه بودن جمله ای که با جارو مجرور یا قید زمان شروع شده است؟

در چنین جمله هایی، جارو مجرور یا قید زمان را کنار می‌گذاریم و بعد از جارو مجرور یا قید زمان میبینیم فعل آمده است یا اسم. اگر فعل آمده باشد، پس جمله با فعل شروع شده و جمله فعلیه است. اگر با اسم شروع شده باشد، پس جمله اسمیه است. برای درک بهتر این موضوع بهتر است به چند مثالی که در ادامه آمده است دقت کنید.

مثال برای جمله فعلیه که با فعل شروع نشده است!

مثال۱) الی متی نتحمل الشده و العسرا.

در این مثال “الی متی” جارو مجرور است پس آن را خط میزنیم:

الی‌متی نتحمل الشدة و العسر.

خب حالا همانطور که مشاهده می کنید کلمه “نتحمل” اولین کلمه‌ای است که در جمله آمده، پس این جمله یک جمله فعلیه است.

مثال۲)فی طبخ الغذاء نستعمل أمّی البصل غالبا

در این مثال همانطور که میدانید فی طبخ، جارو مجرور است و الغذاء مضاف الیه‌ای برای طبخ است. پس کل عبارت فی طبخ الغذاء جارومجرور است و باید آن را خط بزنیم و در نظر نگیریم.

فی طبخ الغذا، نستعمل امی البصل غالبا!

خب حالا می‌بینیم که جمله با “نستعمل” که یک فعل است شروع شده است. پس این جمله یک جمله فعلیه است.

مثال۳) اخیرا و بعد سنوات عاد المقاتلون من الحرب!

در این جمله اخیرا و بعد سنوات (به معنای اخیرا و بعد از سال‌ها) قید زمان است و طبق نکته ای که گفته شد باید آن را کنار بگذاریم.

اخیرا و بعد سنوات عاد المقاتلون من الحرب!

همانطور که در این جمله هم میبینید بعد از قید زمان کلمه “عاد” که یک فعل است آمده پس جمله، فعلیه می‌باشد.

چند مثال برای جمله اسمیه

. فی المدرسة تلمیذ یجتهد بشدة

. فی الصباح الباکر صدیقی یذهب الی المدرسة

نکته جالب دیگری که باید بدانید این است که اگر جمله ای با یکی از ضمایر ( ایّاک -ایّاه و ….. ) شروع شده باشد ، با اینکه جمله با ضمیر شروع شده جمله فعلیه داریم مانند: ایاک نعبد که یک جمله فعلیه است

ولی اگر با ضمایر ( هو هما و … ) شروع شود حتما جمله اسمیه است . هو تلمیذ مودب یک جمله اسمیه است.

برای مشاهده ویدئو مربوط به این مقاله کلیک کنید.

با توجه به موارد بالا به مثال زیر توجه کنید:

رأیتُ الطالبَ یُطالعُ فی المکتبة.

برای خواندن ادامه مطلب کلیک کنید.

در زبان عربی به اسم‌هایی مثل «صَبّار، عَلّامَة» که بر وزن های «فَعّال، فَعّالَة» می‌آیند اسم مبالغه می‌گوییم.

در واقع اسم مبالغه صفتی به معنی اسم فاعل است که بر بسیار بودنش در یک موصوف تاکید دارد

برای خواندن ادامه مقاله کلیک کنید..